Neoklasycystyczny pałac w Sannikach pamięta czasy Fryderyka Chopina. Latem 1828 spędził on tutaj beztroskie wakacje u swojego przyjaciela Konstantego Pruszaka. Wypoczywał, dawał lekcje i komponował. Zresztą wizyta młodego Chopina o mało nie skończyła się skandalem, bo w ciążę zaszła guwernantka właścicieli majątku. Sprawa się jednak szybko wyjaśniła na korzyść Fryderyka, a ten – przejęty całą sytuacją – został nawet ojcem chrzestnym nieślubnego dziecka. W pałacu powstało Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina, które organizuje recitale chopinowskie, liczne wystawy malarstwa i fotografii oraz warsztaty dla dzieci.
Pierwsze zapiski o Sannikach pochodzą z czasów średniowiecza. Nazwa miejscowości wywodzi się od sań, w wyrabianiu których specjalizowali się mieszkańcy wioski. Niewielka, ale prężnie rozwijająca się miejscowość leży w powiecie gostynińskim, około 85 km od Warszawy. Majątek w Sannikach przez wieki należał do książąt mazowieckich, a później był częścią dóbr królewskich dzierżawionych szlachcie. W pierwszej połowie XIX w. stał się prywatną własnością pochodzącej z Pomorza rodziny Pruszaków.
Bawił się i komponował
Pod koniec XVIII w. Tomasz Pruszak, kasztelan gdański, postanowił XVII-wieczny drewniany dwór w Sannikach zastąpić nowym budynkiem murowanym. Rozpoczął więc budowę pałacu w stylu klasycystycznym wg projektu Władysława Marconiego, nawiązującego do modnych wówczas włoskich willi. Choć pałac był poddawany później licznym rozbudowom i renowacjom, jest to ten sam budynek, w którym gościł Fryderyk Chopin, co czyni go szczególnie cennym obiektem na szlaku mazowieckich zabytków związanych z kompozytorem.
Jak już wspomnieliśmy, Fryderyk Chopin w 1828 r. spędził w Sannikach wakacje. Przyjechał na zaproszenie szkolnego kolegi, Konstantego Pruszaka, którego ojciec Aleksander Pruszak, był właścicielem tego okazałego wówczas majątku. Lato minęło Fryderykowi na znakomitej zabawie, odpoczynku, spacerach i wycieczkach po okolicy. U muzykujących Pruszaków nie brakowało dobrego instrumentu, toteż mógł grać do woli, a nawet pracować nad swoimi kompozycjami – udało mu się przerobić ,,Rondo C-dur’’na dwa fortepiany i popracować nad ,,Triem’’. Dawał też, choć może bez wielkiego entuzjazmu, lekcje gry na fortepianie siostrze Kostusia – Olesi.
Powrót do Chopina
Po Pruszakach właścicielami majątku w Sannikach byli m.in. Natansonowie, którzy kontynuowali
działalność swych poprzedników, zajmując się m.in. cukrownią, której budynek stoi do dziś za murami posiadłości. Po II wojnie światowej majątek został przejęty przez państwo i przez lata był siedzibą PGR-u. Znajdowały się tutaj także liczne biura i placówki oświatowe. Dopiero od 1981 r. zaczęto wracać do tradycji chopinowskiej. Po licznych przemianach, gruntownej renowacji pałacu i całego otoczenia parkowego ukończonej w 2013 r., stworzono w Sannikach Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina.
W odnowionym pałacu znajduje się część koncertowa, muzealna, konferencyjna i rekreacyjna oraz wspaniała nowoczesna biblioteka. Wnętrze odrestaurowano z dbałością o szczegóły, dzięki czemu można tu podziwiać fragmenty oryginalnych XVIII i XIX-wiecznych polichromii. Dzięki ambitnym programom koncertowym i edukacyjnym oraz niezwykle aktywnej działalności wystawienniczej, Centrum ma szansę stać się ważnym ośrodkiem chopinowskim. Jego rangę podnosi fakt, że jest jednym z nielicznych w Polsce zachowanych oryginalnych obiektów historycznie związanych z osobą kompozytora.
Pomniki w parku
W 1925 r. na ścianie pałacowej wieży wmurowano tablicę z napisem: ,,W tym dworze mieszkał Fryderyk Chopin w 1828 r.’’. Natomiast na terenie parku w Sannikach znajdują się dwa pomniki Chopina z brązu. Pierwszy, ustawiony w 1985 r., został wykonany przez Ludwikę Kraskowską-Nitschową. Drugi, autorstwa Bartłomieja Kurzei i odsłonięty w 2014 r., przedstawia Chopina przy fortepianie i patrzącą na niego zza instrumentu guwernantkę Pruszaków.
Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina
ul. Warszawska 142, 09-540 Sanniki
tel. (24) 268 11 08
[email protected]
Informacje: