W poszukiwaniu plenerów do swojego filmu Brzezina Andrzej Wajda trafił w 1969 r. do Leoncina, do młodego wtedy lasu brzozowego. Wybitny reżyser szukał efektownych ,,malarskich’’ scen i takie znalazł właśnie tutaj. 30 lat później przypomniał sobie o tym niezwykłym miejscu w czasie kręcenia Pana Tadeusza. I tym sposobem urokliwy Leoncin na skraju Puszczy Kampinoskiej trafił na dobre do historii polskiego kina. Okolica zresztą rzeczywiście jest przepiękna, bogata w lasy i unikalny w Europie kompleks wydm śródlądowych. Do tego wszystko jest dostępne, bo przez Leoncin i okolice przebiega kilka szlaków pieszych, rowerowych, a nawet konnych.
Leoncin położony jest 50 kilometrów ma północny-zachód od Warszawy, w otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego. Usytuowanie gminy między Wisłą od północy a Puszczą Kampinoską od południa czyni go miejscem szczególnie atrakcyjnym turystycznie. Obszar ten bogaty był zawsze we florę i faunę, więc lubili tutaj bywać książęta, królowie, a w sąsiednich Górkach – co potwierdzają kroniki – odbywały się regularnie łowy królewskie. A skoro już jesteśmy w Górkach, to warto także wspomnieć o ciekawostce archeologicznej (w gminie jest zresztą ponad 300 stanowisk wykopaliskowych). Nieopodal znajduje się bowiem Stare Zamczysko otoczone rezerwatem o tej samej nazwie.
Skarby Królowej Bony
Zamczysko położone jest na granicy wydm i bagien (co zapewne ułatwiało obronę), i stanowi pozostałość po wczesnośredniowiecznym grodzisku. Zdaniem archeologów to jedna z najstarszych podobnych budowli w Polsce, otoczona podwójnym pierścieniem wałów i dwiema fosami. Do dzisiaj zresztą związana jest z nim legenda o skarbach królowej Bony, które miały zostać tutaj ukryte, ale nieszczęśliwie wchłonęły je tutejsze bagna. Zupełnie na serio różni śmiałkowie próbowali w tym miejscu odnaleźć skarb, nawet w okresie powojennym. Dziś dawne grodzisko jest częściowo porośnięte starymi dębami, co dodatkowo dodaje mu uroku i aury tajemniczości. Skarbów archeolodzy na razie nie znaleźli, ale atmosfera tajemnicy pozostała.
Aby zobaczyć najciekawsze miejsca okolic Leoncina należy wejść na tzw. Główny Szlak Puszczy Kampinoskiej oznaczony na czerwono. Wiedzie malowniczo przez uroczyska, rezerwaty ze starodrzewem, oryginalne pasma wydm (Karpaty), wspomniane Zamczysko, sosnę powstańców z 1863 r., a kończy się w Brochowie, gdzie znajduje się oryginalny obronny kościół pod wezwaniem św. Rocha i św. Jana Chrzciciela, w którym został ochrzczony Fryderyk Chopin. Cały szlak liczy ponad 50 kilometrów, więc można podzielić go na kilka jednodniowych wypadów: pieszo, rowerem, a zimą nawet na nartach biegowych.
Wajda, Skolimowski i inni
Wróćmy jednak na chwilę na filmowej historii tej okolicy. Jak już odwiedzimy ,,filmowy’’ las Andrzeja Wajdy (pytajcie miejscowych, większość wskaże drogę), warto zobaczyć także inne miejsca w okolicy. Zaśnieżone krajobrazy Puszczy Kampinoskiej oraz leśniczówkę w miejscowości Granica można bowiem zobaczyć w filmie Jerzego Skolimowskiego Essential Killing. Bezimienny bohater trafia do położonej w lesie chałupy, gdzie opiekuje się nim niesłysząca Polka (w roli tej wystąpiła znana francuska aktorka Emmanuelle Seigner). Krajobrazy Puszczy Kampinoskiej wielokrotnie wykorzystywali twórcy produkcji Czas honoru. Tutaj powstała m.in. scena zrzucenia sowieckiego spadochroniarza na teren okupowanej Polski (trzeci sezon serialu). W puszczy i okolicznych zabudowaniach – leśniczówce Zamość oraz „Chacie po Biederce” – nakręcono sceny rozgrywające się po wejściu Armii Czerwonej do Polski.
Sosna powstańców
Puszcza była niemym świadkiem wielu dramatycznych wydarzeń z naszej historii. Na południowym krańcu niewielkiej wsi Górki można zobaczyć słynną sosnę powstańców 1863 r. Carscy żołnierze wyłapali w pobliżu wsi niedobitki oddziału mjr. Walerego Remiszewskiego i powiesili powstańców na okazałej sośnie. Według miejscowej tradycji, konary sosny trwale wygięły się pod ciężarem ciał i tak już pozostały. Szczątki drzewa można oglądać do dzisiaj, obok stoi okolicznościowy głaz, a groby powstańców przeniesiono przed wojną na cmentarz parafialny w Kampinosie.
Kampinoski Park Narodowy
ul. Tetmajera 38, 05-080 Izabelin
tel. 22 722 60 01
[email protected]
Informacje: