Zabytkową ciuchcią na rodzinną wycieczkę? Proszę bardzo. Tę niezwykłą atrakcję proponuje Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie. Na przejażdżkę takim pociągiem w stylu retro można się wybrać od kwietnia do września; to także najlepszy czas, aby podziwiać cuda przyrody dookoła. Pasażerowie wsiadają do pociągu, który z charakterystycznym gwizdem rusza przez miasto w stronę Puszczy Kampinoskiej. Po drodze można zobaczyć m.in. wieże kościoła obronnego w Brochowie, gdzie przyjął chrzest Fryderyk Chopin. Na pierwszej stacji Wilcze Tułowskie przewodnik zabiera wszystkich chętnych na półgodzinny spacer po Puszczy Kampinoskiej.
Kolejną atrakcją na trasie jest Osada Puszczańska w Tułowicach, a także widoczna dla pasażerów malownicza dolina Bzury. Tuż obok zabytkowej stacyjki w Tułowicach znajduje się urokliwy zakątek, gdzie na wielkiej i starannie zagospodarowanej polanie można uczestniczyć w pikniku przy ognisku. Dodajmy jeszcze, że skład prowadzi lokomotywa spalinowa Lxd2-342 produkcji rumuńskiej lub odrestaurowany polski parowóz Px29 z 1929 r. Ten sam, który zagrał w piątym odcinku kultowego serialu Alternatywy 4.
Kolej sejmikowa
Cofnijmy się nieco w czasie. Kolejkę wąskotorową w Sochaczewie uruchomiono w 1922 r.; dowożono nią drewno z Puszczy Kampinoskiej potrzebne do odbudowy miasta zrujnowanego w czasie I wojny światowej. Do jej budowy wykorzystano materiały z rozbiórki niemieckiej kolei polowej, a następnie połączono ją z przebudowaną linią tzw. kolei leśnej, prowadzącej przez puszczę do przystani nad Wisłą. W 1922 r. otwarto dla komunikacji publicznej szesnastokilometrowy odcinek o rozstawie szyn 750 mm z Sochaczewa do Tułowic, a w 1923 r. poprowadzono linie do Piasków Królewskich w Puszczy Kampinoskiej i wsi Kamion (stacja Wyszogród).
Cały ówczesny szlak kolei miał długość ponad 32 km, w tym 5 stacji i 9 przystanków osobowych. W latach 1922-1930 kolej tę nazywano Sejmikową Kolejką Wąskotorową w Sochaczewie, a w latach 1930-1939 zmieniono nazwę na Powiatową Kolej Sochaczewską. W czasie kampanii wrześniowej w roku 1939, podczas bitwy nad Bzurą Sochaczew i jego okolice uległy bardzo poważnym zniszczeniom, z wyjątkiem kolei, która nie odniosła wielkich zniszczeń. Od 1949 r. kolej nosiła nazwę Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej. Pod koniec funkcjonowania na pełnym szlaku do puszczy jeździła już tylko we wtorki i w piątki, gdy w Sochaczewie odbywał się targ. Jej działalność zakończono w 1984 r.
Największe w Polsce
Po zamknięciu kolei, w dawnej jej siedzibie, a zarazem stacji w Sochaczewie, uruchomiono muzeum. Nosi nazwę Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie i obecnie stanowi filię warszawskiej Stacji Muzeum. Stałe ekspozycje dokumentują historię sochaczewskiej kolei wąskotorowej, a wystawy czasowe mają rozmaitą tematykę, najczęściej jednak powiązaną z szeroko pojętym kolejnictwem. W 2015 r. przy muzeum otwarto Centrum Edukacyjno -Turystyczne. Przestronny gmach ma kilka pomieszczeń, które służą działalności wystawienniczej, edukacyjnej i turystycznej.
W ubiegłych wiekach kolejki wąskotorowe odgrywały istotną rolę zarówno w przewozach pasażerskich, jak i towarowych. Dzisiaj ciekawią i wzruszają. W Sochaczewie znajduje się 226 jednostek wąskotorowego taboru kolejowego, w tym 140 wyeksponowanych na wystawie plenerowej – jest to największy tego typu zbiór w Polsce. Zobaczyć tu możemy różnego rodzaju lokomotywy, wagony (np. wagon pasażerski ostatniego w Polsce tramwaju konnego Rudka – Mrozy), wyposażenie dawnych stacji i taboru, a także urządzenia służące organizacji ruchu kolejowego.
Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie
ul. Licealna 18, 96-500 Sochaczew
tel. (46) 862 59 76
[email protected]
Centrum Edukacyjno-Turystyczne
tel. (46) 862 59 75 wew. 2
[email protected]
Informacje: