Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego to świątynia w Górze Kalwarii stanowiąca nieodzowny punkt wycieczki po 12-tysięcznym miasteczku z niezwykłe barwną historią i jedynymi w swoim rodzaju zabytkami w regionie. Jej historia sięgają II połowy XVII wieku, gdy miejscowość – nazywana ówcześnie Nową Jerozolimą – stanowiła istotne centrum pielgrzymkowe.
W 1666 roku wieś stała się własnością Stefana Wierzbowskiego. Biskup zarządził na jej miejscu budowę miasta na planie krzyża i nazwanie go Nową Jerozolimą. Choć od tamtych wydarzeń minęło ponad 350 lat, do dziś w Górze Kalwarii przetrwało wiele śladów tamtych czasów. Zachowany został na przykład układ ulic, które zbiegają się w jednym punkcie, tak aby były wraz z rynkiem, przy którym stoi Kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego (powszechnie zwany „Na Górce”). To dawna kaplica kalwaryjska – Ratusz Piłata zlokalizowana na lekkim wzniesieniu znajdującym się w sąsiedztwie ratusza miejskiego oraz odnowionym kramów – parterowego budynku z podcieniem i kolumnami, który do wybuchu II wojny światowej służący jako żydowskie sklepy.
Do dziś świątynia jest najważniejszym punktem Misterium Męki Pańskiej, które co roku w Wielkim Tygodniu odgrywane jest w Kalwarii. W spektaklu, który do miasteczka ściąga wielu pielgrzymów i turystów, występuje setka aktorów, w tym radni miejscy.
We wnętrzu kościoła zobaczyć można „Pietę”, czyli rzeźbę Maryi trzymającej na kolanach martwego Chrystusa – najcenniejszą w Polsce rzeźbę wykonaną z wosku, którą król Zygmunta III Waza sprowadził z Flandrii. Jego syn, Jan Kazimierz, po abdykacji, wywiózł ją wprawdzie do Francji, jednak wkrótce wróciła ona do kraju z inicjatywy kolejnego władcy – Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Król twierdził, że dzieło jest dobrem królestwa i zarządzał zwrotu rzeźby. Do Góry Kalwarii „Pieta” trafiła jako dar żony monarchy, Eleonory Habsburżanki, co znacząco podniosło rangę miasteczka jako ośrodka kultu religijnego.
Górę Kalwarię można odwiedzić w ramach jednodniowej wycieczki. Miasteczko przecina trasa rowerowa ciągnąca się wzdłuż wału wiślanego od Czerska w stronę Warszawy. Latem pod strażacką wieżą organizowane jest kino plenerowe oraz koncerty.
