Położenie Kozienickiego Parku Krajobrazowego na terenie dawnej Puszczy Radomskiej wpływa na różnorodność występujących w nim form ukształtowania terenu oraz bogactwo świata roślin i zwierząt. Krajobraz parku, na który w większości składają się lasy, urozmaicają doliny rzek Radomki i Zagożdżonki oraz wzniesienia wydmowe i bagna. Wyjątkową popularnością wśród odwiedzających park cieszy się ścieżka prowadząca do Królewskich Źródeł, gdzie na polowania miał wybierać się Władysław Jagiełło. W swój plan zwiedzania parku warto włączyć wizytę w pałacu w Kozienicach będącego siedzibą Muzeum Regionalnego.
Jak zwiedzać park, czyli najciekawsze ścieżki przyrodnicze
Przez teren parku przebiega kilkanaście pieszych ścieżek przyrodniczych. Oto najciekawsze z nich:
Ścieżka przyrodniczo–leśna przecina rezerwat „Jedlnia” przy zalewie w Siczkach z 200-letnimi sosnami i dębami. Początek ścieżki znajduje się przy tablicy informacyjnej z mapą trasy obok Ośrodka Edukacji i Integracji Europejskiej Lasów Państwowych w Jedlni Letnisko. Tablice informacyjne rozmieszczone na trasie pozwolą poznać ukształtowanie terenu rezerwatu i różnorodność występujących tam gatunków zwierząt i roślin. Na spacer należy przeznaczyć 1,5 – 2 godziny.
Ścieżka przyrodniczo-leśna „Nad Pacynką” rozpoczyna i kończy się przy stanicy harcerskiej w Antoniówce. Na jej trasie ustawionych jest 8 tablic opisujących rolę wody w ekosystemie, sposób opieki nad lasem i jego mieszkańców. Przejście pętli po Lesie Rajeckim zajmie około 2,5 – 3 godzin.
Najpopularniejszą pieszą trasą po parku jest ścieżka przyrodniczo-leśna Królewskie Źródła. Nazwa trasy wzięła się od znajdującego się u jej końca źródełka, z którego pił wodę król Władysław Jagiełło, mający zwyczaj polować w dawnej Puszczy Kozienickiej. Aby odnaleźć legendarny wodopój, w pierwszej kolejności należy dotrzeć do mostu w Kajzerówce (znajdującego 3,5 km od Kozieniec), gdzie do dyspozycji przyjezdnych jest parking i polana rekreacyjna. W tym miejscu zaczyna się właściwa ścieżka do źródła o długości 3 km. Trasa wiedzie przez rozlewiska rzeki Zagożdżonki, w tym częściowo po drewnianym pomoście. Na jej pokonanie należy przeznaczyć 1,5-2 godziny.
Pozostałe atrakcje
Oprócz spacerów po samym parku, warto wybrać się do Izby Dydaktyczno-Muzealnej Puszczy Kozienickiej urządzonej w stuletniej leśniczówce w wiosce Augustów. Prezentowana w niej wystawa audiowizualna pozwoli wszystkim zainteresowanym zapoznać się ze światem zwierząt i roślin parku, historią osadnictwa i tradycyjnymi zajęciami mieszkańców okolic oraz obyczajami związanymi z leśnictwem.
W granicach parku znajdują się ponadto zabytkowe kościoły w Jedlni i Garbatce, a także ważne miejsca pamięci, w tym wzniesione w 1933 roku mauzoleum I pułku legionistów w Żytkowicach.
Na szczególną uwagę zasługuje otoczony parkiem pałac w Kozienicach, w którym obecnie mieści się Muzeum Regionalne z kolekcją sztuki etnograficznej.
Informacje ogólne
Park położony jest na terenie gmin: Garbatka-Letnisko, Głowaczów, Gózd, Jastrzębia, Jedlnia-Letnisko, Pionki, Policzna, Sieciechów Kozienice oraz Zwoleń oraz miasta Pionki, i obejmuje 26 tys. ha (dodatkowe 36,6 tys. ha to jego otulina).
W parku żyje ponad 200 gatunków ptaków, np. orlik krzykliwy, puszczyk, gil, zimorodek, rybołów i rzadko spotykany bączek. Świat ssaków reprezentują: jeleń, łoś, dzik, bóbr i duża populacja popielicy. Siedlisko ma tam także kilkanaście gatunków nietoperzy oraz żółw błotny. Park jest ponadto miejscem, gdzie rośnie wiele gatunków roślin chronionych, na przykład buławnik czerwony, przebiśnieg, storczyk, lilia złotogłów czy sasanka otwarta. Wiek najstarszych drzew, głównie sosen, szacuje się na 200-300 lat.
