Położony nieopodal Żelazowej Woli kościół św. Rocha w Brochowie przypomina z daleka bardziej gród obronny niż świątynię. Nieprzypadkowo, bo ta gotycko-renesansowa budowla należy do rzadko w Polsce spotykanych kościołów obronnych. Już tylko z tego powodu warto odwiedzić to miejsce podróżując po Mazowszu. Ale świątynia w Brochowie jest ważna również dla tych wszystkich, którzy chcieliby poznać bliżej życie Fryderyka Chopina. Z kościołem związana była bowiem przez wiele lat rodzina Chopinów. Zachowała się nawet chrzcielnica, w której przyjął chrzest maleńki Fryderyk.

Kościół św. Rocha w Brochowie to z wielu powodów ważne miejsce dla rodziny Chopinów. 28 czerwca 1806 r. Mikołaj Chopin i Tekla Justyna z Krzyżanowskich wzięli ślub przed ołtarzem brochowskiej świątyni. W tym samym miejscu 23 kwietnia 1810 r., w Wielkanoc, został ochrzczony Fryderyk Franciszek Chopin.

Chrzest Fryderyka, ślub Ludwiki
Chopinowie za ojca chrzestnego swojego syna uznawali Fryderyka Skarbka, jednak w metryce chrztu wpisany jest Franciszek Grembecki z Cieplin, być może pełniący obowiązki per procura w czasie uroczystości. Matką chrzestną jedynego syna Mikołaja i Justyny została Anna Skarbkówna, późniejsza Wiesiołowska. W Brochowie odbył się również ślub najstarszej siostry Chopina – Ludwiki, która w rodzinnej parafii wyszła za Józefa Kalasantego Jędrzejewicza w 1832 r. Prawdopodobnie Chopinowie odwiedzali kościół św. Rocha podczas każdego pobytu w Żelazowej Woli.

Położona nad brzegiem Bzury świątynia jest jedną z niewielu w Polsce bazylik obronnych. Pierwszy kościół w Brochowie powstał prawdopodobnie jeszcze przed 1113 r., za rządów Władysława Hermana. Około 1350 r. rozpoczęto budowę kościoła murowanego. Dzisiejszą formę bazylika uzyskała po przeprowadzonej przez Olbrachta Adriana Lasockiego przebudowie zakończonej w 1665 r. Zbudowany z czerwonej cegły kościół zwieńczony jest trzema cylindrycznymi wieżami i otoczony murem z narożnymi bastionami. We wnętrzu świątyni (obecnie pod wezwaniem św. Rocha i św. Jana Chrzciciela) o historii Chopinów przypominają tablice pamiątkowe, a także zachowana do dziś chrzcielnica, używana w parafii już w pierwszej połowie XIX w. Zbliżając się do głównej bramy kościoła po lewej stronie warto zobaczyć zabytkową rzeźbę św. Rocha – patrona parafii.

Metryka Fryderyka
Kościół w Brochowie ulegał poważnym zniszczeniom w czasie obu wojen światowych i był za każdym razem odbudowywany. W latach 2008-2009 świątynia przeszła gruntowną restaurację w ramach programu „Fryderyk Chopina 2010”. Przywrócono m.in. malaturę ścian i sklepienia. Wyposażenie jest współczesne, natomiast zachowały się figury świętych dominikańskich z XVIII w., chrzcielnica, ocalała z bombardowania w 1914 r. drewniana figura Chrystusa, a w podziemiach groby rodu Lasockich. O Chopinach przypominają tablice pamiątkowe oraz gablota z kopią metryki chrztu kompozytora.

Kiedy urodził się Chopin?
W parafialnej księdze chrztów data 22 lutego 1810 r. została zapisana jako dzień urodzenia Fryderyka Chopina. Przez wiele lat podawano ją w literaturze poświęconej kompozytorowi i utrwaliła się jako właściwa. Tymczasem Chopin oraz jego rodzina podawali zawsze 1 marca jako prawdziwą datę urodzenia. Kontrowersje wokół daty narodzin kompozytora dotyczą nie tylko daty dziennej. Istnieje wiele przesłanek, by podważyć zarówno dzień, miesiąc, jak i rok urodzenia kompozytora.

Dom Urodzenia Fryderyka Chopina i Park w Żelazowej Woli
Żelazowa Wola 15
96-503 Sochaczew
tel. (46) 863 33 00
zelazowawola@nifc.pl