Ostrołęka leży tuż przy dzisiejszej granicy Mazowsza i Podlasia. W czasach książąt mazowieckich była ważnym grodem obronnym chroniącym Mazowsze od najazdów z północy. Ale Ostrołęka to także brama do krainy Kurpiów. Nie sposób być w Ostrołęce i nie zobaczyć kurpiowskiego wesela albo nie zrobić sobie wycieczki do Puszczy Kurpiowskiej – dawniej ulubionego miejsca polowań władców Mazowsza.
Gród obronny, którego wały zachowały się do dziś przy ujściu rzeki Omulew do Narwi, do XIII w. stanowił bastion chroniący Mazowsze od najazdów z północy. W 1373 r. książę Siemowit III nadał Ostrołęce prawa miejskie, a kilkadziesiąt lat później jego syn, książę Janusz I, ufundował kościół parafialny. Świątynia istnieje do dziś (ul. Farna), jednak tylko jej prezbiterium zachowało cechy gotyckie. Swój obecny wygląd zawdzięcza przebudowie, która miała miejsce w połowie XVII w
Kultura Kurpiów
Puszcza Kurpiowska (nazywana też Puszczą Zieloną), będąc niegdyś terenem pogranicznym z Prusami, zaczęła budzić zainteresowanie książąt mazowieckich dopiero w XIV wieku jako teren łowiecki, ale również ze względu na sezonowe bartnictwo, rybołówstwo oraz wydobywanie i obróbkę bursztynu. Z miejscowej ludności – Kurpiów – ciężkie warunki naturalne oraz tryb życia uczyniły patriotów, którzy odegrali ważną rolę w późniejszych wojnach i powstaniach. Kurpie podlegali jedynie królowi, nigdy nie odrabiali pańszczyzny, co miało dla nich ogromne znaczenie – stąd specyficzna i niepowtarzalna kultura Kurpiów mająca swoje korzenie w poczuciu bezgranicznej wolności i honorze.
Dzisiaj Kurpie znane są przede wszystkim jako region etnograficzny z oryginalną architekturą, zdobnictwem, rzeźbą, tkactwem i wycinankarstwem. Zachowała się miejscowa gwara, aktywne są zespoły folklorystyczne. Głównymi elementami sztuki ludowej są wycinanki, kulinaria, piękne stroje, figurki drewniane oraz rękodzieła z wielobarwnego bursztynu, którego odmian naliczono ponad dwieście.
Przyjedź na wesele
Symbolem miejscowej architektury jest drewniana chałupa zwana też chatą kurpiowską – zwykle z czterema pomieszczeniami stykającymi się narożami przy kominie. Przy chałupie znajduje się ogródek, a budynki gospodarcze (spichrze i stodoły) stoją oddzielnie. Cechami charakterystycznymi tej architektury drewnianej są motywy roślinne i zwierzęce, często w stylu wycinanek; autentyczne dachy są przeważnie słomiane.
Do Ostrołęki najlepiej przyjechać w czerwcu – wtedy odbywa się tutaj impreza zwana ,,Wesele kurpiowskie’’. Rozgrywa się w kilku miejscach zgodnie z przebiegiem tradycyjnego wesela. Uczestnicy i widzowie stają się gośćmi weselnymi, degustują potrawy regionalne, tańczą, śpiewają, odtwarzają wiele różnorodnych obyczajów.
Muzeum Kultury Kurpiowskiej
plac gen. Józefa Bema 8, 07-410 Ostrołęka
tel. (29) 764 54 43
Zagroda Kurpiowska (skansen)
ul. Trasa Mazurska 1b, 07-420 Kadzidło
tel. (29) 761 82 00
Informacje: