Położony na terenie województwa mazowieckiego i lubelskiego Podlaski Przełom Bugu to park krajobrazowy obejmujący kilkudziesięciokilometrowy odcinek doliny dzikiego i nieuregulowanego Bugu. Nad jego brzegami występują przybrzeżne łachy i piaszczyste wydmy, skrywające bogactwo świata roślin i zwierząt. Fakt ten czyni z parku idealne miejsce na wycieczki piesze i rowerowe.
Jak zwiedzać park, czyli ścieżki przyrodnicze
Poznawanie walorów parku ułatwiają ścieżki dydaktyczno-przyrodnicze.
Jedna z najciekawsza z nich o nazwie Trojan rozpoczyna się w okolicach jeziora o tej samej nazwie, przy rezerwacie Zabuże. Ścieżka prowadzi po otoczonym łąkami oraz porośniętym wiekowymi dębami starorzeczu, gdzie żyje kilkadziesiąt gatunków ptaków wodno-błotnych. Na trasie znajduje się sześć przystanków opisujących występujące na terenie rezerwatu zbiorowiska nadrzeczne.
Z kolei ścieżka przyrodniczo-leśna nadleśnictwa Sarnaki przebiega przez leśnictwo Mierzwice, w tym także rezerwat Zabuże i po skarpie rzeki Bug. Na ścieżce znajduje się 16 przystanków z informacjami o funkcjonowaniu gospodarki leśnej. Trasa ma formę dwóch pętli – krótsza liczy 2,5 km (ok. 1,5 godziny zwiedzania), a dłuższa – 4,7 km (ok. 2,5 godziny zwiedzania).
Ostatnia z polecanych ścieżek ma początek w miejscowości Rusków, w sąsiedztwie dworku (obecnie siedzibie szkoły). Na terenie leśnictwa Kisielew, przez który biegnie trasa, znajduje się 11 przystanków z tablicami opisującymi tematy takie jak łowiectwo, ochrona przyrody czy gospodarka leśna.
Jednym z punktów na trasie ścieżki jest lej, który powstał w wyniku wybuchu rakiety V2. Ścieżkę najlepiej pokonać rowerem – szacowany czas przejazdu w jedną stronę to około 1,5 – 2 godzin.
Pozostałe atrakcje
Nadleśnictwo Sarnaki, w sąsiedztwie swojej siedzibie przy ul. 3 maja 6/4, prowadzi izbę edukacyjną, gdzie można zobaczyć setkę eksponatów ssaków, ptaków i gadów z terenu całego kraju. Ponadto można tam obejrzeć kolekcję płaskorzeźb i stron z zielnika z rzadkimi roślinami.
Również w Sarnakach, wzdłuż rzeczki Chlebczanki, prezentowane są eksponaty opisujące m.in. choroby drzew, budowę dziupli i działalność bobrów, a tablice edukacyjne tłumaczą wpływ retencji wody na okolice i życie organizmów wodnych. W sąsiedztwie odnaleźć można wiaty z ławkami i miejsce na rozpalenie ogniska.
Wyjątkową atrakcją parku jest wychodnia głazów znajdująca się w wiosce Mierzwice, gdzie zobaczyć można setkę dużych rozmiarów głazów narzutowych.
Odwiedzając tę część województwa mazowieckiego, warto wstąpić do małych wiosek nad Bugiem, by zobaczyć drewniane chaty, kościółki i cerkwie, a także dworki (Rusków, Klimczyce i Zabuże).
Latem można skorzystać z przepraw promowych między wioskami Drohiczyn i Bużyska oraz Zabuże i Mielnik, a jeśli pozwala na to stan rzeki – również na trasie Gnojno-Niemirów.
Dla poszukiwaczy adrenaliny ośrodki agroturystyczne organizują spływy kajakowe Bugiem. Jednym z nich jest Xtreme w Mierzwicach, gdzie można również pojeździć na quadach, zorganizować pojedynki paintballowe lub sesję strzelania z łuku lub wiatrówki.
Informacje ogólne
Powierzchnia parku to blisko 31 tys. hektarów, a dodatkowe 17 tys. hektarów zajmuje jego otulina (z czego połowa znajduje się na terenie mazowieckich gmin Sarnaki i Platerów). Teren parku kształtuje meandrujący Bug, który tworzy rozległe tarasy zalewowe z szuwarami, łąkami oraz olsami. Krajobraz urozmaicają szerokie piaszczyste plaże i wzgórza morenowe. Przełom Bugu porastają głównie bory sosnowe z setkami rzadko spotykanych gatunków roślin. Żyją tam wilki, wydry, bobry, a także żółwie błotne; z kolei w skarpach nad Bugiem gnieżdżą się jaskółki i zimorodki, a gdzieniegdzie wypatrzeć można też czaple i bociany białe i czarne.
