Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie to jedno z najbardziej oryginalnych i nowoczesnych muzeów w skali nie tylko w stolicy, ale także całej Polsce. Potwierdza to otrzymana przez placówkę w 2016 roku prestiżowa nagroda European Museum of the Year.

O oryginalności miejsca zaświadcza już projekt gmachu muzeum mieszczącego się na Muranowie – osiedlu zbudowanym na gruzach dzielnicy żydowskiej, vis-a-vis pomnika Bohaterów Getta. Budynek to bryła o prostych, geometrycznych kształtach z napisem „Polin” – nazwy składającej się z dwóch hebrajskich członów: ‘po’ (tu) i ‘lin’ (odpoczniesz). Według legendy Żydzi uciekający z różnych krajów Europy w X/XI wieku, mieli usłyszeć te słowa od śpiewających ptaków, kiedy dotarli na teren Polski. W holu uwagę przykuwają z kolei „falujące” ściany – symbol rozstępującego się Morza Czerwonego.

Na muzeum składają się galerie tematyczne, które wprowadzają zwiedzających w dany temat lub okres historyczny z pomocą specjalnie przygotowanej scenografii i multimediów. Pierwszą z nich to ekspozycja „Las”, czyli symboliczne wyobrażenie prastarej puszczy, gdzie mieszkańcy znad Wisły po raz pierwszy zetknęli się z wędrownymi żydowskimi kupcami. Stąd trafiamy do części nazwanej „Średniowiecze”, gdzie historia została przedstawiona za pomocą namalowanych na ścianach fresków obrazujących mapy ówczesnej Polski i krajobrazy miejskie. Trzecia część wystawy – „Paradisus judaeorum” – zabiera zwiedzających w epokę Jagiellonów, która była okres największego rozkwitu życia żydowskiego w Polsce. Kolejna galeria nazwana „Miasteczko” skupia się na życiu społeczności żydowskiej w czasach przedrozbiorowych. Zobaczyć można w niej unikalną i bezprecedensową rekonstrukcję synagogi z Gwoźdźca z XVII wieku. W części zatytułowanej „II Rzeczpospolita” zobaczymy realistyczne odtworzenie ulicy przedwojennej Warszawy, a galerii „Zagłada” eksponaty upamiętaniające Holocaust i inne wydarzenia II wojny światowej. W ostatniej części nazwanej „Po wojnie” napotkamy się m.in. na instalację poświęconą Żydom opuszczającym Polskę w latach 60. XX wieku.

W muzeum nie brakuje atrakcji dla najmłodszych. Jest wśród nich biblioteka dziecięca oraz sala „U Króla Maciusia”, gdzie – dzięki specjalnie przygotowanym materiałom edukacyjnym i zabawom – dzieci wraz z opiekunami – mogą odkrywać świat żydowskiej kultury, tradycji i historii. Dla gości dostępna jest ponadto strefa muzykowania (bezpłatne wejściówki można pobrać w kasie muzeum), a w weekendy organizowane są odpłatne warsztaty rodzinne.

Miejsce można zwiedzić w grupie z przewodnikiem w każdy weekend. W budynku działa sklep oferujący literaturą judaistyczną, sztukę oraz pamiątki.

W muzeum organizowane są ponadto wystawy czasowe, festiwale i projekcje filmowe, koncerty oraz konferencje związane z dziedzictwem żydowskim.