Stwierdzenie, że nowopowstałe Muzeum Historii Radomia należy do najnowocześniejszych w Polsce nie jest pozbawione podstaw. No bo w którym muzeum po założeniu specjalnych hełmów – stylizowanych na rycerskie – można przenieść się o kilkaset lat wcześniej, zobaczyć piętnastowieczny Radom, wejść do wnętrza zabytkowego kościoła świętego Jana, pospacerować po szesnastowiecznym rynku, czy też zobaczyć orszak Kazimierza Jagiellończyka, który przez Bramę Krakowską wjeżdża do miasta? Nowe muzeum przyciąga starsze, młodsze, a nawet najmniejsze pokolenie zwiedzających.

Wszystko stało się możliwe dzięki pieczołowitemu remontowi stojących na rynku urokliwych kamieniczek Gąski i Esterki (prawda, że urocze nazwy?), bo to w ich odrestaurowanych wnętrzach urządzono muzeum. Nie bez kozery wspomnieliśmy, że placówka przyciąga także młodsze pokolenie. Dzięki bowiem licznym grom, rebusom, klockom oraz historycznym strojom, w których można sobie zrobić fotkę, muzealne wnętrza stają się atrakcyjne dla każdego. Oprócz mnóstwa multimedialnych prezentacji zwiedzający mogą także zagrać całą rodziną w rodzaj ,,Radomskiego Monopolu’’. I nabywać znane radomskie nieruchomości: historyczne hotele, restauracje i zakłady przemysłowe.

Bata, czyli radomski przemysł
A propos znanych w historii miasta zakładów, to ekspozycja przypomina np. dzieje przedwojennej Fabryki Papierosów, Fabryki Broni, Fabryki Farb i Lakierów, wytwórni telefonów szwedzkiej firmy Ericsson oraz słynnej fabryki obuwia „Bata” – po wojnie przekształconej w równie znane Radomskie Zakłady Przemysłu Skórzanego „Radoskór”. Barwna historia miasta nie ogranicza się oczywiście do jego dziejów przemysłowych. Tak naprawdę poznajemy poprzez liczne eksponaty, aranżacje i multimedia całą historię tego miejsca: od powstania piastowskiego grodu na Piotrówce do zakończenie drugiej wojny światowej. (Ostatnim prezentowanym wydarzeniem jest rozbicie więzienia Urzędu Bezpieczeństwa we wrześniu 1945 r. przez oddział porucznika ,,Harnasia’’).

Zwiedzanie rozpoczyna się od piwnic Kamienicy Esterki, gdzie w blisko dziesięciominutowej multimedialno-filmowej prezentacji można zapoznać się z bogatą historią miasta. Pełną dokumentów, map, fotografii, cytatów, itp. Kolejne ekspozycje opowiadają wg chronologii czasowej barwne dzieje Radomia, począwszy od jego wczesnośredniowiecznej historii i prezentacji grodu z dziesiątego wieku. Zrobiono to zresztą bardzo oryginalnie, w specjalnej niszy pod szklaną podłogą.

Kram, apteka i gabinet pisarza
Na kolejnych ekspozycjach możemy zobaczyć artefakty związane ze Starym Radomiem, który zajmował obszar wokół świątyni świętego Wacława, a także poznać dzieje miasta w późnym średniowieczu i wiekach średnich: aż do odzyskania niepodleglości w 1918 r. i okresu po drugiej wojnie światowej. Ba, możemy z bliska przyjrzeć się rekonstrukcji autentycznego średniowiecznego kramu, a nawet poznać na żywo – dzięki specjalnym hologramom – jego właściciela, radomskiego kupca.

Podobnych rekonstrucji jest w muzeum więcej, bo zwiedzający mogą np. podziwiać wnętrze historycznej już apteki Pod Białym Orłem (dawniej ul. Żeromskiego 5), z autentycznymi meblami sprzed prawie dwustu lat. Goście lubią się także dłużej zatrzymać przy odtworzonym gabinecie pisarza i historyka Walerego Przyborowskiego, na początku dwudziestego wieku nauczyciela historii w radomskim gimnazjum. Przyborowski uczestniczył w Powstaniu Styczniowym, przygotował na jego temat wiele opracowań, ale znany był przede wszystkim jako autor książek historyczno-przygodowych dla młodzieży, np. Bitwa pod Raszynem czy Szwedzi w Warszawie.

W Kamienicy Gąski można z kolei zapoznać się z dziejami radomskiego zamku królewskiego i wszystkimi wydarzeniami z czasów jego świetności: unią wileńsko-radomską, hołdem wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego oraz słynną konstytucją Nihil novi z 1505 r. Dokument został przyjęty przez sejm radomski w kościele farnym pw. św. Jana Chrzciciela. Stanowił ważny krok w dziejach prawodawstwa I Rzeczpospolitej.

Muzeum Historii Radomia
Rynek 4/5, 26-600 Radom
tel. (48) 362 43 29
[email protected]